مای بی سی | اخبار تکنولوژی | دانلود | آموزش |

خروج شی درخشان از سیاهچاله ، پدیده‌ای بود که توجه ستاره‌شناسان سراسر دنیا را به خود جلب کرد. این شی ناشناس، چگونه از گرانش سیاهچاله به بیرون آمد؟

برای نخستین بار، ستاره‌شناسان موفق به رصد یک پدیده نادر و عجیب و غریب شدند. خروج شی درخشان از سیاهچاله ، موضوعی بود که در زمانی کوتاه به تیتر اول رسانه‌های علمی تبدیل شد. در حالی که طبیعت سیاهچاله‌ ها ، چیزی خلاف این موضوع را می‌گوید، در کامل تعجب ستاره‌شناسان خروج یک درخشنگی مرئی از یک سیاهچاله را به کمک تلسکوپ‌های خود رصد کردند!

این درخشش‌های نوری که عمر آنان بین چند دقیقه الی چند ساعت بود، از یک سیاهچاله در صورت فلکی ماکیان به بیرون پرتاب شدند. این سیاهچاله ، در فاصله 7800 سال نوری زمین واقع شده و اخیرا دانشمندان موفق شده‌اند که فرار نور از افق رویداد این سیاهچاله را ببینند! برخی از این درخشش‌ها به قدری روشن بوده‌اند که حتی می‌شد آنان را با یک تلسکوپ ساده 20 سانتی‌متری نیز مشاهده کرد.

ماریکو کیمورا (Mariko Kimura) به عنوان یکی از دانشمندان دانشگاه کیوتو (Kyoto University) در ژاپن در این باره می‌گوید:

ما برای اولین بار موفق شدیم که فعالیت‌هایی در مجاورت یک سیاهچاله در صورت فلکی ماکیان را مشاهده کنیم. این یافته‌ها نشان می‌دهد که با استفاده از تلسکوپ‌های معمولی نیز می‌توان فعالیت‌های مربوط به سیاهچاله‌ها را رصد کرد.

هیچ چیز (حتی نور) نمی‌تواند بعد از به دام افتادن در افق رویداد یک سیاهچاله، از آن فرار کند. ولی فرآیند بلعیدن گاز، گرد و غبار و در هم شکستن ستاره‌ها، موجب شکل‌گیری یک دیسک متراکم در نزدیکی افق رویداد سیاهچاله می‌شود. این دیسک‌ها موجب ایجاد جریان‌های پلاسمای پرفشار موسوم به جت‌های نسبیتی می‌شود که دمای آنان نزدیک به 10 میلیون درجه سلسیوس بوده و سراسر طول کهکشان را طی می‌کند.

گرمای بسیار بالا، باعث می‌شود که این دیسک متراکم، درخشندگی چشم‌گیری را از خود نشان دهد. ستاره‌شناسان دانشگاه کیوتو، با بررسی دقیق صورت فلکی ماکیان، متوجه فعالیت دوباره ریزاختروش V404 Cygni و سیاهچاله واقع در این سیستم دوتایی شدند که نور خیره‌کننده‌ای را از خود به نمایش گذاشته است. ستاره‌شناسان در هنگام مشاهده این پدیده، خروج شی درخشان از سیاهچاله را شاهد بودند که برای آنان بسیار شگفت‌انگیز بود.

این پدیده، اولین بار به کمک تلسکوپ فضایی سوئیفت (Swift) آژانس فضایی ناسا تشخیص داده شد. اکنون، گروهی از دانشمندان ژاپنی، تلسکوپ‌های 26 نقطه مختلف از جهان را به سمت این ریزاختروش تنظیم کرده و باری دیگر شاهد انفجار نورهای خیره‌کننده از آن بودند.

به مدت دو هفته، ستاره‌شناسان قادر بودند که نورهای خیره‌کننده‌ای که از این سیاهچاله خارج می‌شد را رصد کنند. این سیاهچاله یکی از نزدیک‌ترین‌ها به زمین است و همراه با یک ستاره کوچک‌تر از خورشید، سیستمی باینری (دوگانه) را تشکیل می‌دهد. این دو جسم، در فاصله 7800 سال نوری زمین واقع شده‌اند و هر شش روز یک بار به دور همدیگر گردش می‌کنند. سیاهچاله‌هایی با ستاره نزدیک، هر چند دهه از خواب طولانی مدت بیدار شده و مواد مربوط به ستاره را در درون خود می‌بلعند. این کشش گرانشی، سبب می‌شود که انفجاری از تابش در پی آن تولید شود.

به گفته ستاره‌شناسان، این برای اولین بار است که می‌توان خروج یک نور خیره‌کننده از سیاهچاله‌ را به کمک تلسکوپ نوری مشاهده کرد.

این گروه از دانشمندان ژاپنی، معتقدند که این درخشنگی خیره‌کننده، حاصل از اشعه ایکس تولیدی در مرکز دیسک متراکم بوده و افزایش دمای این اشعه‌ها، علت اصلی تولید این نورهای خیره‌کننده به شمار می‌رود.

دانشمندان همچنان در حال توسعه هرچه بیشتر تحقیقات و مطالعات خود درباره این اکتشاف جدید هستند تا بتوان به درک کامل‌ترین از ماهیت سیاهچاله‌ها و فعل و انفعالات طبیعی آنان دست پیدا کرد.